تصحیح و تحقیق نسخه خطی مصباح المبتدی

ترقّی وتعالی یک جامعه زمانی امکان پذیر می گردد که از پیشینه ی تاریخ تمدنش آگاهی یابد، وآنچه را که از گذشتگان باقی مانده است در اختیار گیرد. احیای نسخه خطی یکی از راههایی است که شناخت مذکور را تضمین می کند. به منظور اهتمام به این امر به تصحیح و تحقیق نسخه خطی «مصباح الْمبتدی» تألیف « رحم علی خان ایمان فرخ آبادی هندی »پرداختم.در این پژوهش مشخص شد که مولّف کتاب از ادب دوستان و طبقه تحصیل کرده شبه قاره هند بوده که به تعلیم و تعلّم اشتغال داشته و این کتاب را برای آموزش و تعلیم مبتدیان تألیف کرده است محتوای این اثر در علم دستور زبان و فن معانی و بیان و بدیع و بعضی مقدمات علم منطق و عروض و قافیه می باشد و شامل یک مقدمه ، پنج باب و یک خاتمه است . از آنجا که شبه قاره از قرن دهم به بعد یکی از ذخائر نسخه های خطی قلمداد شده است با مطالعه وتحقیق دریافتم که این نسخه ، یک اثر علمی است و با احیای آن می توان این نسخه متروک را از خطر زوال و نابودی نجات داد و گرد غبار دویست ساله را ازچهره اش پاک کرد و کمکی به دانش پژوهان زبان و ادبیات فارسی نمود . مولّف به عنوان شاهد مثال از آیات قرآن و بعضاً ترجمه ی آیات و احادیث و آوردن شواهد فراوان شعر فارسی و عربی استفاده کرده و بیشترین سهم را به اشعار فارسی شاعران معروف چون حافظ، سعدی ،مولوی،جامی و فردوسی داده است واین حاکی از آن است که شاعران ایرانی نقش مهمی درفرهنگ وتمدن شبه قاره داشته اند. امید که احیا و عرضه آن به جامعه ی نسخه پژوه مایه ی دلگرمی و اهتمام بیشتر در این زمینه باشد. .